Podstawowe zagadnienia dotyczące środków smarnych: płyn hamulcowy (7/9)

W naszej serii „Podstawowe zagadnienia dotyczące środków smarnych” z radością oprowadzimy cię po świecie płynów stosowanych w branży motoryzacyjnej. Dziś przyjrzymy się uważnie płynowi hamulcowemu. Przeczytaj i błyskawicznie zostań ekspertem w tej dziedzinie.

Dlaczego trzeba stosować płyn hamulcowy?

To właśnie hamulce każdego dnia pozwalają Ci przeżyć na drodze, a płyn hamulcowy jest niezbędny w celu zapewnienia wydajnej pracy zarówno układu hamulcowego, jak i sprzęgła, bez względu na to, czy prowadzisz pojazd drogowy, terenowy, samochód osobowy, dostawczy, motocykl czy ciężarówkę.

Dlaczego kontrola stanu płynu hamulcowego jest tak istotna

Podobnie jak w przypadku innych płynów w pojeździe, w miarę upływu czasu do płynu hamulcowego przedostają się zanieczyszczenia:

• Wilgoć i zanieczyszczenia z powietrza mogą przedostawać się poprzez uszkodzone uszczelki lub podczas rutynowych czynności serwisowych.
• Płyn w zacisku hamulcowym lub bębnie może się zagotować z powodu wysokiej temperatury wytworzonej podczas hamowania.
• Sztywne lub elastyczne przewody ulegają erozji i do płynu przedostają się obce materiały.

Zanieczyszczenia mogą prowadzić do obniżenia skuteczności lub nawet awarii układu hamulcowego. 

Jednym z najpowszechniejszych czynników zanieczyszczających płyn hamulcowy są „korki powietrzne”. Podczas czynności serwisowych mechanicy powinni odpowietrzyć układ hamulcowy, usuwając wszystkie uwięzione w układzie korki powietrzne. Jeśli czynność ta nie zostanie wykonana prawidłowo, może dojść do „zapowietrzenia”. Starzejące się uszczelki lub inne elementy uszczelniające są odpowiedzialne za przedostawanie się powietrza do układu, co objawia się gąbczastym odczuciem przy naciskaniu pedału hamulca. 

Zanieczyszczenie wilgocią także obniża skuteczność hamulców. Płyny hamulcowe są opracowane tak, aby absorbować wilgoć, która mogłaby powodować erozję elementów układu. Jednak im więcej wilgoci zaabsorbuje płyn hamulcowy, tym niższy ma on punkt wrzenia. W rezultacie dochodzi do parowania płynu hamulcowego i tworzenia się korków powietrznych, co ponownie powoduje odczucie gąbczastego pedału hamulca.

Co oznaczają klasy płynu hamulcowego?

Amerykański Departament Transportu (DOT) dzieli płyny hamulcowe na wiele klas: obecnie najczęściej stosowane są DOT ¾, DOT 5 oraz DOT 5.1. DOT ¾ i DOT 5.1 są to płyny „higroskopijne”, co oznacza, że absorbują wilgoć. DOT 5 jest to płyn silikonowy i nie ma właściwości higroskopijnych.

Klasyfikacja płynów hamulcowych opiera się przede wszystkim na ich temperaturze wrzenia. Ponieważ w momencie dociskania do tarczy lub bębna klocki hamulcowe wytwarzają ogromne tarcie, hamulce rozgrzewają się do bardzo wysokich temperatur. Jeśli płyn osiągnie temperaturę wrzenia, zaczyna parować i zwiększa się jego podatność na sprężanie, co z kolei skutkuje nieprawidłową pracą układu hydraulicznego.

Klasyfikacja DOT mierzy zarówno temperaturę wrzenia płynu „suchego” (nowego płynu), jak i płynu „mokrego” (po zaabsorbowaniu pewnej ilości wody).

Kolejną istotną własnością płynu hamulcowego jest jego lepkość. Wszystkie płyny hamulcowe muszą być zgodne ze specyfikacją SAE w temperaturach od -40°C do 100°C. Oprócz tego parametru minimalne i maksymalne lepkości różnią się w zależności od klasy płynu.

Jaki płyn hamulcowy kupić

Po pierwsze przed zakupem należy wybrać klasę płynu hamulcowego. Nie warto tracić czasu na porównywanie specyfikacji technicznych — najlepiej po prostu zastosować taki płyn, jaki był do tej pory stosowany. Zależy to od pojazdu, ale wyższa klasa płynu hamulcowego niekoniecznie będzie oznaczać lepszą skuteczność.

Po dokonaniu wyboru płynu należy zdecydować, ile nam go potrzeba. Nie opłaca się kupować większej butelki płynu hamulcowego z nadzieją, że użyjemy go później. Pozostała część płynu w butelce ulegnie zanieczyszczeniu wilgocią z powietrza i na pewno nie będzie nadawać się do uzupełnienia nim niedoborów w układzie hamulcowym.

Pozbądź się takich resztek płynu hamulcowego, a jeszcze lepiej nie kupuj więcej płynu hamulcowego, niż potrzebujesz. Dla zwiększenia wygody użytkowania Wolf oferuje płyn hamulcowy w butelkach o różnych objętościach: 250 ml, ponad 500 ml oraz 1 l.

Inne aspekty, które warto rozważyć podczas zakupu płynu hamulcowego

Podczas zakupu warto sprawdzić, czy opakowanie jest szczelnie zamknięte i ma nienaruszoną folię. Nieszczelne opakowanie oznacza, że płyn hamulcowy już jest narażony na kontakt z powietrzem i wilgocią, co obniża jego skuteczność i okres przydatności do eksploatacji.

Na koniec należy pamiętać, aby nie „mieszać” płynów o różnych klasyfikacjach. Chociaż stosować można każdy płyn klasy DOT, to jednak zmieszanie płynu DOT 3/4 i DOT 5.1 sprawi, że płyn uzyska zupełnie nowy, nieznany skład chemiczny. Taka mieszanka może nie być zgodna z elementami układu pojazdu. Jeśli zdecydujesz się na zmianę klasy płynu hamulcowego, oczyść dobrze cały układ przed nalaniem nowego płynu.

Wolf oferuje najwyższej jakości płyny hamulcowe do każdego zastosowania — sprawdź naszą stronę internetową i dowiedz się więcej.

Podsumowanie

• Płyn hamulcowy jest niezwykle istotnym czynnikiem wpływającym na pracę układu hamulcowego i sprzęgła.
• Podobnie jak w przypadku innych płynów w pojeździe, w miarę upływu czasu do płynu hamulcowego przedostają się zanieczyszczenia i wymaga on regularnej obsługi serwisowej.
• Amerykański Departament Transportu dzieli płyny hamulcowe na klasy na podstawie ich temperatury wrzenia, lepkości i innych właściwości.
• Aby przed zakupem określić właściwą klasę płynu hamulcowego, sprawdź, jaki płyn znajduje się już w układzie hamulcowym pojazdu.
• Nie kupuj większej butelki płynu hamulcowego z nadzieją, ponieważ resztki płynu nie nadają się do uzupełniania.
• Nigdy nie mieszaj płynów hamulcowych różnych klas.

Umknął Ci ostatni artykuł z tej serii? Skorzystaj ze skrótu!